SUSIEC (50o25’N, 23o13’E)
- wieś siedziba gminy na krawędzi Roztocza Tomaszowskiego na skraju Puszczy Solskiej. Pierwotnie miejsce to nosiło nazwę Suszec i oznaczało miejsce suche na piaszczystych wydmach. Pierwsza wzmianka o tym miejscu pochodzi z 1582 roku. Mówi ona o młynach na Potoku Łosinieckim. Starostwo zamechskie wraz z terenami dzisiejszego Suśca otrzymał od króla Jan Zamoyski po zwycięstwie nad austriackim arcyksięciem Maksymilianem pod Byczyną. W 1643 roku Jan Zamoyski zwany „Sobiepanem” pozwolił na przeniesienie z Szarowoli do Suśca huty, wytapiającej żelazo z rud darniowych. Huta zaprzestała działalności w 1830 roku i wtedy część mieszkańców wsi przeniesiono do wsi Zamiany koło Tomaszowa. Wiadomo, że w tym czasie istniał młyn na Potoku Wieleń (dzisiejszy potok Jeleń). Na początku XVIII wieku sprowadzono unickich mnichów reguły św. Bazylego, dla których w pobliżu postawiono cerkiew i klasztor. Miejsce to zwane jest Kościółkiem lub Zameczkiem.
W 1800 roku z materiału pochodzącego z rozebranej drewnianej cerkwi unickiej na Zameczku wzniesiono kościół. Na jego miejscu w latach 1862 – 1868 wzniesiono nowy kościół pod wezwaniem św. Jana Nepomucena. Jest to budowla barokowo-klasycystyczna, wzniesiona z cegły, orientowana. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Świętego Jana Nepomucena z połowy XIX wieku i obraz Matki Bożej Częstochowskiej z 1960 roku. W ołtarzach bocznych umieszczono obrazy Świętego Mikołaja z XVIII wieku i Matki Bożej Częstochowskiej. Na chórze muzycznym znajdują się organy z późnobarokowym prospektem organowym z XVIII wieku. Pochodzą one z Zamchu. Zostały tu przeniesione po kasacie kościoła unickiego. Obok kościoła stoją dwie dzwonnice. Starsza, drewniana zbudowana została w połowie XIX wieku. Nową wzniesiono w 1974 roku według projektu księdza Andrzeja Kałamarza. Stoi tu również krzyż kamienny z XVIII wieku, przeniesiony z terenu klasztoru bazylianów na Zameczku.
W okresie zaborów w pobliżu Suśca przebiegała granica pomiędzy zaborem rosyjskim i austriackim. Bliskość granicy i bieda spowodowały, że duża część ludności trudniła się przemytem. Tędy też przerzucano do zaboru austriackiego działaczy niepodległościowych. W pobliskiej Rybnicy stoi pomnik upamiętniający nielegalne przekroczenie granicy przez Józefa Piłsudskiego.
We wrześniu 1939 roku w okolicy Suśca miały miejsce walki Wojska Polskiego z armią niemiecką. Na miejscowym cmentarzu znajdują się mogiły poległych żołnierzy. Na początku okupacji powstała we wsi organizacja konspiracyjna KLON. Później działały tu oddziały Armii Krajowej, Gwardii Ludowej i Batalionów Chłopskich. Dokonały one licznych akcji dywersyjnych. W odwecie Niemcy wysiedlili stąd ludność polską i osadzili Ukraińców. W 1987 roku we wsi wzniesiono pomnik dla uczczenia wszystkich poległych w walkach podczas wojny.
Skwarki (50o25’N, 23o13’E)
- dawna wieś od 1988 roku włączona do Suśca. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1748 roku. Wtedy nosiła ona nazwę Skwarniki i należała do probostwa tomaszowskiego. W 1830 roku tutejszy folwark otrzymała Ordynacja Zamojska w zamian za wykarczowane grunty na terenie dzisiejszej wsi Zamiany koło Tomaszowa Lubelskiego. W późniejszych latach przez zamianę gruntów cała wieś przeszła na własność Ordynacji. We wsi urodził się w 1930 roku reżyser filmowy Sylwester Chęciński, znany przede wszystkim z filmowej trylogii: Sami swoi, Nie ma mocnych, Kochaj albo rzuć.
Rezerwat Nad Tanwią
- rezerwat ścisły, krajobrazowy w gminie Susiec na Roztoczu Tomaszowskim w Parku Krajobrazowym Puszczy Solskiej utworzony został w roku 1958. Na powierzchni 41,33 ha chroni przełomowe doliny rzeki Tanew i potoku Jeleń w strefie krawędziowej Roztocza z serią 24 niewielkich wodospadów tworzących się na uskokach tektonicznych, jakie powstały w trzeciorzędowych piaskowcach.
W dnie doliny wykształciły się łęgi olszynowe i olsy. Nad Jeleniem rośnie kępa długosza królewskiego, a przy jego ujściu rosną: przygiełka biaława alba, bagnica torfowa, turzyca bagienna, rosiczki. Na zboczach doliny spotyka się porzeczkę alpejską, bez koralowy, widłak jałowcowaty.
W pobliżu ujścia potoku Jeleń do Tanwi na wzgórzu zwanym „Zameczkiem” lub „Kościółkiem” znajdują się ślady grodziska z XII – XIII wieku oraz ślady wcześniejszego osadnictwa datowane na VIII – IX wiek.
Legenda o Tanewie mówi o istniejącym tu zamku, w którym mieszkał rycerz Gołdap. Miał on jedyną córkę – piękną Tanewę. Podczas jego nieobecności na zamek napadli Tatarzy z zamiarem uprowadzenia Tanewy. Zamek jednak był broniony przez dzielną załogę. Tatarzy rozsypali więc groch moczony w gorzałce, na który skusiły się zamkowe gołębie. Wyłapanym podstępnie ptakom przywiązano do nóg tlące się huby, z którymi wróciły one do zamku wzniecając pożar, co załamało obronę. Tanewa nie chcąc dostać się w ręce wroga skoczyła z wysokiego brzegu w nurt rzeki tracąc życie. Zrozpaczony Gołdap zburzył zamek i odtąd żył w samotności, a rzekę na pamiątkę tych wydarzeń nazwano Tanwią.
Rzeka Jeleń
- prawy dopływ rzeki Tanew o długości 4,6 km i powierzchni zlewni około 12 km2. Wypływa ze źródła na południowej krawędzi Roztocza Tomaszowskiego w Suścu. Płynie w głębokiej, wąskiej dolinie wciętej w piaszczystą powierzchnię obniżenia u podnóża Wału Huty Różanieckiej. Na progach skalnych tworzy niewysokie wodospady zwane szumami. Najwyższy z nich ma wysokość około 1,5 m i uznawany jest za najwyższy wodospad na Lubelszczyźnie.
Rzeka Tanew
- rzeka, prawy dopływ Sanu o długości 113 km i powierzchni zlewni 2339 km2. Wypływa z Roztocza Południowego w okolicach Narola z obszaru torfowiska zwanego Kobylim Jeziorem, w Południoworoztoczańskim Parku Krajobrazowym. Od okolic wsi Paary płynie szerokim obniżeniem pomiędzy głównym pasmem Roztocza Tomaszowskiego i Wałem Huty Różanieckiej, tworząc przełom w strefie krawędziowej Roztocza. W dolinie Tanwi oraz jej dopływu Jelenia znajdują się niezbyt wysokie progi skalne, z których spadają niewielkie wodospady nazywane szumami (szypotami). Fragment doliny w okolicy wsi Rebizanty objęto ochroną w rezerwacie „Nad Tanwią”.